Je bent enthousiast aan het spreken voor publiek. Opeens bekruipt je het gevoel dat iedereen in de zaal doorheeft dat je eigenlijk geen idee hebt wat je doet. Ik heb het over het beruchte Imposter Syndrome bij sprekers.
Vrees niet, je bent zeker niet de enige.
Wat is het imposter syndrome? Wat betekent het voor sprekers? En hoe tem je het monster dat Imposter Syndrome heet? Daar gaat dit blog over.
Wat is het imposter syndrome?
Het imposter syndrome, of het oplichterssyndroom, beschrijft het psychologische fenomeen waarbij mensen twijfelen aan hun prestaties en een diepe angst hebben om ontmaskerd te worden als een “fraudeur”. Dit komt verrassend vaak voor bij professionals die juist zeer competent zijn. Ironisch genoeg, hoe meer je weet, hoe meer je je realiseert wat je allemaal niet weet!
Volgens een studie van de International Journal of Behavioral Science in 2011, ervaart maar liefst 70% van de mensen op enig moment in hun leven symptomen van het imposter syndrome. Deze statistiek is vooral interessant voor ons, de sprekers, omdat het direct invloed heeft op hoe we onszelf zien op het podium.
Het Imposter Syndrome bij sprekers
Een paar veelvoorkomende situaties:
De perfectionist
Je hebt drie weken besteed aan het voorbereiden van je presentatie. Elk woord is gewikt en gewogen. En toch, als je daar staat, vraag je je af of het wel goed genoeg is.
De expert
Je bent uitgenodigd om te spreken omdat je een expert bent in je veld. Maar hoe meer je je verdiept, hoe meer je denkt: “Er zijn zoveel mensen die hier meer van weten dan ik. Heb ik eigenlijk wel het recht om hier over te vertellen?”
De soloist
Je hebt het gevoel dat je succes alleen geldig is als je het helemaal alleen kunt, zonder hulp van anderen. Hulp vragen is geen optie want dan “ontdekken ze dat ik het eigenlijk niet kan”.
Herkenbaar? Dat dacht ik al!
Hoe tem je dit monster?
Erken je gevoelens
Het erkennen van je gevoelens is de eerste stap in het overwinnen van het imposter syndrome. Begrijp dat het normaal is om zo nu en dan onzeker te zijn. Het betekent niet dat je incompetent bent.
Bespreek het
Praat over je gevoelens met vertrouwde collega’s of een mentor. Je zult vaak ontdekken dat zij soortgelijke ervaringen hebben gehad. Dit alleen al kan enorm opluchten!
Wees realistisch over wat je weet en wat je kunt
Maak een lijst van alle succesvolle presentaties die je hebt gegeven en de positieve feedback die je hebt ontvangen. Dit helpt om je zelfbeeld bij te stellen.
Bereid je voor en oefen
Goede voorbereiding is het halve werk. Kennis is macht, en hoe beter je voorbereid bent, hoe zelfverzekerder je je zult voelen. Oefen je presentatie meerdere keren en, indien mogelijk, voor een klein publiek voordat je het op het grote podium brengt. Vraag bij je voorbereiding ook hulp. Samenwerken bij je voorbereiding zorgt voor een sterkere presentatie en vermindert je gevoel van onzekerheid als je op het podium staat.
Accepteer dat niemand perfect is
Zelfs de meest ervaren sprekers maken fouten. In plaats van te streven naar perfectie, streef naar progressie. Elk optreden is een kans om te leren en te groeien.
Tot slot
Als presentatietrainer kan ik je verzekeren dat het imposter syndrome iets is waar veel sprekers mee worstelen. Maar het hoeft je niet blijvend te belemmeren. Erken je gevoelens, deel het met anderen en accepteer dat je sterke en minder sterke kanten hebt. Je bent net een mens 😉
Dus de volgende keer dat je dat podium opstapt en het imposter syndrome monster je overvalt, onthoud dan: Die gevoelens zijn er maar je kan dit. Je hebt je goed voorbereid en je gaat het geweldig doen. En als je een foutje maakt? Lach erom, leer ervan en ga door. Het publiek zal van je houden om je menselijkheid, niet om je onfeilbaarheid!